Ҡартатайҙарым яуҙан әйләнеп ҡайтмаған

Ул Бөйөк Ватан һуғышы башланғанға тиклем «Будённый» колхозында бригадир булған. Үҙен ҡыр­ҙа эшләп йөрөгән еренән яуға алып китәләр. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, 1942 йылдың мартында хәбәр­һеҙ юғалған. Әбделмән ҡарт ҡартатайымдың бер туған ҡус­тыһы Әғзәм ҡарт олатайым да һуғышта ҡатнаш­ҡан. Фа­шис­тар илебеҙгә баҫып ингәндә уға 18 йәш кенә, Темәс педучилищеһының III курсында уҡып йөрөгән сағы була. Ҡыйыу егет үҙ теләге менән һуғышҡа китә. Күп тә үтмәй, улар­ҙы кире ҡайтаралар. «Уҡыуығыҙҙы бөтөрөгөҙ», – тип әйткән маршал Ворошилов. Ҡайт­ҡас, ауылдаштарына: «Күҙ асҡыһыҙ пулялар ямғыры яуа, баш күтәрергә лә ирек юҡ. Ике һалдатҡа – бер мылтыҡ, берәүһе йығылһа, ҡорал икенсеһенә күсә», – тип әсенеп һөйләгән ҡарт олатайым.
Дүрт ай уҡығас, кире һуғышҡа алып китергә саҡыралар. Шунда ул әсәһенә – минең ҡарт инәйемә: «Донъя хәлен белеп булмай, һөйлә­шеп йөрөгән ҡыҙыма өйләнәм дә һиңә иптәш итеп ҡалдырам», – тип белдергән. Ысынлап та, ҡарт олатайым ауылдағы һылыу ҙа, эшкә сос та, иң уңған Миңзада исем­ле ҡыҙ менән сәстәрен сәскә бәйләй. Ни бары бер көн генә бергә йәшәп ҡалалар. Иртәге­һенә һуғыш­ҡа китә, йәш кәлә­ше Баймаҡтан оҙатып ҡал­ған. Ул 832-се артиллерия полкында артиллерист булып һуғыш­ҡа инә.
«Хәтер» китабындағы мәғлүмәт буйынса 1944 йылдың 11 октябрендә ҡаты яраларынан госпиталдә вафат була. Ә бына «Халыҡ хәтерендә» сайтында ошондай яҙыу бар: «Агзам Зайнуллович Исяндавлетов, 1923 г.р, ст. сержант. Латвиялағы Хутор Вец – Бисми туғандар ҡәберлегендә ерләнгән».
Уның һуғыштан яҙған ҡәҙерле бер хаты ла һаҡлана. Был ҡомарт­ҡы хатты тотоп ҡараған һайын ҡарт олатайым күҙ алдына килеп баҫа...
Мин үҫкәс, атайым, ҡартәсәйем менән Латвия еренә барып, ҡәберенә тыуған еренән алынған тупраҡ һалырға хыялланам. Донъя­лар ғына имен торһон!

Ирхан ТАҺИРОВ,
III синыф уҡыусыһы.
Баймаҡ районы,
Аҡморон мәктәбе.