Ололарҙы ғына алдамайҙар икән. Евгений Алексеевич әйтеүенсә, алдаҡсылар тоҙағына эләгеүселәрҙән 60% – 28 – 55 йәшлектәр. Күптәре юғары белемле, араларында ҙур вазифа биләүселәр ҙә бар. Шылтыратыусы уларға тиҙ арала аҡсаһын хәүефһеҙ иҫәпкә һалырға кәңәш итә. Йәки инвестицияларға була тиҙәр. Күҙ алдығыҙға килтерегеҙ әле: республикала йәшәүселәр көнөнә уртаса 6 миллион тирәһе аҡсаһынан ҡолаҡ ҡаға! Булмаһа, кредит алалар. Шуға ла банк хеҙмәткәрҙәре психологиянан махсус курс үтә: бер туҡтауһыҙ телефондан һөйләшкән, ундағы күрһәтмәләрҙе үтәгән йә тиктомалдан ҙур суммаһын иҫәптән алырға булған клиенттар менән дөрөҫ эш итергә кәрәк.
Ябай кешене тишек кәмәгә ултыртыуҙың йәнә бер ысулы сим-картаның “ваҡыты үтеүе” менән бәйле. Йәмәғәт, уның ҡулланыу ваҡыты юҡ! Аҡсаһы бөтөп, минусҡа китеүе генә бар.
Евгений Полтавецтан кәңәштәр ошондай. Ят номерҙан шылтыратып, исем-шәрифегеҙҙе әйтеп, полицияның фәлән бүлегенән шылтыратам тигәнде ишетеү менән, телефонығыҙҙы һүндерегеҙ. Хеҙмәткәрҙәр һәр кешенең банк иҫәбен тикшереп ултырмай. Һәм, әлбиттә, шикле операция үтте, буғай, тип шылтыратмай. Ә видеобәйләнеш аша бөтөнләй һөйләшмәгеҙ. Дәүләт хеҙмәттәре порталына инегеҙ әле, тип әйткәнде эшләүҙә үк паролегеҙ күренәсәк. Туғанығыҙ бәләгә тарыны тиҙәр икән – ҡурҡып тормағыҙ, үҙенә, булмаһа, коллегаһына, дуҫына шылтыратығыҙ!
Әбей-бабайҙан килеп аҡса алып китеүсе йәш кешеләр, ғәҙәттә, бер сәғәттә 3 – 5 мең эшләргә теләгән уҡыусы йә студент булып сыға. Улар кемгә ниндәй төргәк тапшырыуын белмәүе лә бар. Һуңынан осона сығырмын тимә. Ә һеҙ алған кредиттар кемде байытыуы билдәһеҙ. Һаҡ булығыҙ!