Мәңге йәшә, Торатау!

Бына тағы үрҙәр яуларға, тыуған тәбиғәттең матурлығын күрһәтергә теләп, мин үҙем уҡытҡан VI «Е» синыфы менән Торатауға юл тоттом. Балалар был сәйәхәткә күптән әҙер ине. Һауа торошоноң йылы тормауы бер кемдең дә кәйефен төшөрмәне. Алыҫ юлда йоҡламай, тирә-яҡты күҙәтеп бар­ҙылар. Бына алдыбыҙҙа – нисәмә йылдар инде үҙенең бейеклеге менән кешеләрҙе һоҡландырып торған Торатау! Уны яҡындан күрмәгән балаларҙың иҫтәре китте. Килеп төшөү менән оҙаҡ та тормай, тау башына юл тоттоҡ. Торатау итәгендә ауыр һуғыш осоронда урынлашҡан лагерҙың ҡалдыҡтарын ҡарап, бар тарихи ваҡиғаларға әйләнеп ҡайт­ҡандай булдыҡ. Балалар ҡыҙыҡһыныу менән бар һөйләгәнде хәтерҙә ҡалдырырға тырышты. Тау бейек булғас, беренсе тапҡыр текәгә күтәрелгән балаларға ауырға тура килде. Шулай ҙа берәү ҙә һынатманы, бирешмәне.

Ниһайәт, Торатауҙың иң юғары нөктәһендәбеҙ. Шул бейеклектән көҙгө тәбиғәт аҫалы балаҫ ябынғандай тойола. Бар тирә-яҡ төрлө төҫтә балҡый. Иҫ киткес матурлыҡ! Болоттар ел ағымында эргәңдән генә йөҙә.
Балалар арығандарын да онотоп, тау өҫтөндә йүгерешә башланы. Улар бындағы тәбиғәтте, Торатауҙың һәр ерен ҡарағылары килә ине. Ҡаялы урында иҫтәлеккә фотоға төшөп, тау тураһында мәғлүмәттәр тыңлап, табылған таштар тарихын белеп, күңелгә етерлек дәрт, энергия, көс алғандай булдылар.
Ҡыҙҙар, малайҙар бер-береһенә яр­ҙам итеп, берҙәм генә аҫҡа төшөп етте. Уларҙың дуҫлығы бына ошонда нығына ла инде. Күңелдәрендә урғылған хистәрҙе һөйләп бөтә алмайҙар: Торатау башында кемде ниндәй уйҙар баҫҡан, тауға менгәндә кем ниндәй ауырлыҡ кисергән, нимәләр күргән, барыһы ла бер-береһенә уй-тойғоларын ярыша-ярыша бүлешә башланы. Ә мин инде, үҙемде бала сағыма әйләнеп ҡайтҡандай, уларҙың шатлыҡтарын уртаҡлашып, ҡыуанып ҡарап торҙом.
Торатау, рәхмәт һиңә беҙҙе ҡабул иткән өсөн! Мәңге йәшә, ныҡ тор, бирешмә, тағы ла килербеҙ әле! Һин бит мөғжизәле Торатауыбыҙ!