Яҙ хәбәрселәре

Хикәйә

Айҙар иртәнсәк мәктәпкә килгәндә ағас башында ултырған ҡара ҡарғаларҙы күреп ҡалды.

Ул эстән генә: «Март айы шул, яҙ башланды», - тип уйлап ҡуйҙы. Малай синыфҡа килеп ингәс тә:
- Һөйөнсө! Ҡара ҡарғалар килгән! - тип әйткәнен һиҙмәй ҙә ҡалды. Синыфта шау-шыу ҡупты. Һәр кем кем уҙарҙан яҙ, ҡоштар тураһында һөйләргә, бәхәсләшергә тотондо. Уҡытыусы Сәлимә апай тынысланырға ҡушты:
- Балалар, ысынлап та, яҙ башланды, - тип һөйләп алып китте ул. - Күрәһегеҙ бит, ҡара ҡарғалар килгән. Улар - яҙ хәбәрселәре. Беҙҙең Тыуған илебеҙ иҫ киткес ҙур. Яҙ килгәнен төрлө ерҙә төрлө ҡоштар хәбәр итә. Мәскәү, Санкт-Петербург ҡалалары тирәһендә, Украинала ҡара ҡарғалар осоп килә. Төньяҡта яҙҙы - ала ҡарға, Себерҙә сәүкә башлап ебәрә...
Шунан уҡытыусы:
- Яҙын беҙҙең яҡтан төньяҡҡа китеүсе ҡоштар тураһында ишеткәнегеҙ бармы? - тип һораны.
Балалар өндәшмәне.
- Яҙ көнө һары турғай, ҡыҙылтүш, аҡ өкө беҙҙә ҡыш сығалар ҙа төньяҡҡа китәләр. Һеҙҙең күҙ алдығыҙҙа йөрөгән ала ҡарға беҙҙеке түгел. Ул — төньяҡ ҡошо. Улар яҙын беҙҙән китә, ә көньяҡтан беҙҙекеләр үҙебеҙгә ҡайта. Быны һиҙмәйбеҙ ҙә, сөнки бөтә ала ҡарғалар ҙа бер төҫтә.
Ҡоштарҙың ҡайтыуында ла билдәле бер тәртип бар. Тәүгеләре булып беҙҙән иң аҙаҡ осҡандары ҡайта.

Фото: https://get.pxhere.com/photo/branch-bird