“Ут биреп торған сағым...”

– Артур, бала сағың тураһында һөйләп үтһәң ине. Музыкаға ҡыҙыҡһыныуың шул ваҡыттарҙа башланғандыр, күрәһең?

– Сығышым менән Дыуан районының Арый ауылынанмын. Ғаиләлә өс малай үҫтек. Ысынлап та, тәүҙәрәк ағайымдарҙан күрмәксе ҡурайҙа, баянда, ҡумыҙҙа уйнау менән булыштым. Бейеү түңәрәгенә лә йөрөнөм. Һигеҙенсене тамамлағас, Рәми Ғарипов исемендәге 1-се республика башҡорт интернат-гимназияһына уңышлы имтихан тапшырып, баш ҡалала уҡыуымды дауам иттем.

– Был осор нимәһе менән иҫтә ҡалды?

– Бәхетле саҡтар! Һаман да һағынып, йылылыҡ менән иҫкә алам. Күпме дуҫым менән шул ваҡытта таныштым. Кәләште шунда осраттым. Рәми ағайҙың исемен йөрөткән данлыҡлы гимназияла уҡыуым әле лә көс биреп, шағир рухына тап төшөрмәҫкә өндәгәндәй. Ниндәйҙер кимәлдә Рәми Ғарипов менән оҡшашбыҙ ҙа. Ул үҙе шунда белем алған, мөхәббәтен осратҡан, артабан мин дә, уның кеүек, Мәскәүҙә уҡыным. Шағир образын сәхнәлә бер нисә тапҡыр уйнаным. Тәүҙә гимназияла Рәми ағайҙы һынландырһам, һуңынан театрҙа “Февраль. Буран...” спектаклендә башҡарҙым. Ә уның шиғырына Илшат Яхин яҙған “Минең йондоҙом” йыры йәштәр араһында популяр хитҡа әйләнде тиһәм дә, алдамаҫмын.

– Мәскәү ҡалаһынан йәш, “әле генә мейестән сыҡҡан” актерҙарҙың баш ҡаланы үҙ итеүе хаҡында 2007 йылғы мәҡәләләр һаман күҙ алдымда тора. Был, күрәһең, баш ҡалала профессиональ белем алып ҡайтҡан тәүге сығарылыш менән һеҙҙең арағыҙ биш тиҫтә йыл булыуына бәйлелер...

– Эйе, ҡасандыр Мәскәүҙән ҡайтҡан йәш актерҙар хәҙер театрҙың нигеҙен тәшкил итеүсе данлы аҡһаҡалдар инде. Беҙ, 12 кисәге студент, шулай уҡ башкөллө сәнғәт донъяһына сумдыҡ. Щепкин исемендәге Юғары театр училищеһында (институт) беҙҙең менән ныҡ эшләнеләр. Ә биш йыл буйы эргәбеҙҙә булған, ауыр саҡта ярҙам иткән бөйөк апайыбыҙ, шағирә, педагог Рәсимә Ураҡсинаның аҡыллы кәңәштәрен һис тә онотмаҫмын. Йәл, ул арабыҙҙан бик иртә китте...

– Тәүге ролең иҫтә ҡалдымы?

– Әлбиттә. “Щепкинсылар” Зәйнәб Биишеваның “Һөнәрсе менән Өйрәнсек” хикәйәте буйынса балалар өсөн әкиәт ҡуйҙыҡ. Мин Сәрхәт ролен уйнаным. Әле һанап ултырҙым да, туғыҙ йылда 25-ләп ролгә йән өргәнмен икән. Һәр ролде күңелемде биреп башҡарам, шулай ҙа иң яҡындары – Закир (“Ҡара йөҙҙәр”) менән Ильяс (“Хыялға ҡаршы”). Һуңғыһын егеттәр менән Бүрәт Республикаһында күрһәтеп, уңышҡа өлгәштек. Йәш яҙыусы Айгиз Баймөхәмәтовтың “Ҡалдырма, әсәй!” әҫәре буйынса ҡуйылған был спектаклдә үҙем яҙған йырҙарҙы башҡарам.

– Йыр, тигәндән... Тамашасылар һине актер ғына түгел, үҙең яҙған йырҙарҙы башҡарыусы итеп тә белә хәҙер. Ҡасан ныҡлап быға тотондоң?

– Алдан әйтеп үткәнемсә, ағайҙарҙан гитарала тәүге дәрестәр алғайным бит инде. Ауылдағы сараларҙа уйнап-йырлап ҡатнаша инем. Байтаҡ йырым Мәскәүҙә уҡығанда яҙылды. “Ҡош юлы” башҡорт бард фестиваленә лә күптән саҡыралар ине, бер ҙә ваҡыт теймәне. 2015 йылда, ниһайәт, ҡатнашып, “Иң яҡшы вокал” номинацияһында еңеү яуланым. Быйыл иһә лауреат булыу бәхете эләкте.

– Шулай итеп, яйлап, бер “сольник”лыҡ йырҙар йыйылып киткән, күреүебеҙсә...

– Айырым концерт үткәреү идеяһы әллә ҡасандан бар ине. Был йәһәттән, ә тап тамашаға майҙан табыу буйынса, коллегам Хөрмәтулла Үтәшев ныҡ ярҙам итте. Яҙыусы, драматург Зөһрә Бураҡаева сценарий яҙғас, эш башланыҡ. “Ут биреп торған сағым” исемле тамаша, минең ҡарамаҡҡа, үҙенсәлекле үтте. Йырҙар йәнле аралашыу менән үрелеп барҙы, бер ниндәй яһалмалыҡ, сиктәр булманы. Тәүҙә ныҡ тулҡынландым, етмәһә, залда әсәйем ҡарап ултыра бит инде. Концертты үткәреүҙә ярҙам иткән барлыҡ дуҫтарыма рәхмәтлемен. Бигерәк тә ике сәғәт буйы эргәмдә инструменттар артында тороусы Роман Пожидаев (соло-гитара), Рәсим Ноғоманов (кохон), Марина Яковлева (флейта), Резана Вәлиеваға (скрипка) рәхмәт әйткем килә. Ә кемдәр килә алмаған – борсолмағыҙ, яҙын тағы ҡабатлау буласаҡ.

– Буш ваҡытың ҡалмайҙыр ҙа инде? Төшкә тиклем – репетициялар, кискә, тамашасы алдына сығып, роль уйнарға... Ә шулай ҙа яратҡан шөғөлдәрең бармы?

– Китап уҡырға, яҡшы фильмдар ҡарарға, концерттарға йөрөп, үҙемде рухи яҡтан үҫтерергә мотлаҡ ваҡыт табырға тырышам. Рок йүнәлешле йырҙарҙы үҙ итәм, үҙебеҙҙекеләрҙе генә түгел, рус, инглиз йырсыларын да тыңлайым. Ә ғинуар айында мин төшкән “Ҡырағай” ҡыҫҡа метражлы фильмының (режиссеры – Фәрзәнә Үтәрбаева) премьераһы көтөлә.

– Гәзит уҡыусыларға теләктәрең?

– Ҡуйған маҡсаттарына бер нимәгә лә ҡарамай барһындар, барыһы ла килеп сығасаҡ! Йөҙҙәренән йылмайыу китмәһен, тормошҡа ыңғай ҡарашта булһындар! Тамашасыларҙы театрҙа көтөп ҡалам.

ФОТО: bashdram.ru.