-11 °С
Болотло
VK
OK
Telegram
Еңеүгә - 80 йыл
Бөтә яңылыҡтар
Йолаларыбыҙ
21 Август 2020, 14:49
Ҡот ҡойоусы инәй
Халҡыбыҙҙа элек-электән ҡот ҡойоу йолаһы йәшәп килә. Ул беҙҙең көндәргәсә һаҡланып ҡалған. Был халыҡ медицинаһы ысулы ныҡ ҡурҡҡан кешенең йәшәү көсөн ҡайтарыу өсөн ҡулланыла.
Донъя булғас, төрлө хәлдәргә тарыйһың. Ҡото осҡан кеше йән тыныслығын юғалта, төрлө нәмәгә шөбһәләнеп бара. Бындай осраҡта тиҙ арала ҡот ҡойоусыға мөрәжәғәт итергә кәрәк. Аллаға шөкөр, ауылдарҙа был ғәмәлде башҡара белеүсе инәйҙәр бар әле. Беҙҙең Ибрай ауылында, мәҫәлән, 87 йәшлек Нурия инәй Ҡыҙрасованы ла ҡот ҡойоусы булараҡ беләбеҙ.
– Мәрхүмә Хәмиҙә өләсәйем Туҡтамышева ҡот ҡоя торғайны. Ә мин уның юлын бына 10 йыллап дауам итәм. Ауылдан белгән кешеләр килә. Ҡурҡыуҙан да, балаларының телдәре тотлоғоуҙан да ҡот ҡойҙороусылар бар, – ти инәй.
Бындай имләү йолаһы нисек башҡарыламы? Инәй ҡурҡҡан кешене яулыҡ ябындырып ултырта. Унан аш сүмесенә аҙ ғына һыйыр майы йәки туңмай, ҡурғаш киҫәге һалып, утта иретә. Артабан ҡотсо инәй: «Бисмилләһир-рахманир-рәхим. Иҫән-һау шәбәйеп китергә яҙһын, ошо ҡотомдоң файҙаһы тейһен. Кил ҡотом, кил, шалтырап кил, ағын һыуҙан ағып кил», – тип һамаҡлай-һамаҡлай, изге доғаларҙы уҡый-уҡый, ошо иретмәне ҡот ҡойҙороусының баш өҫтөнә килтереп, йылымыс һыулы сеүәтәгә ҡоя. Ҡурғаш һыуға шыжлап ағып төшөп китә. Унда ниндәй һын сыға, кеше шунан ҡурҡҡан, тиҙәр.
– Ныҡ ҡурҡҡан булһа, шартлап тора. Эт, бысаҡ кеүек төрлө һындар сыға. Ҡурҡыу төшкәнсе, йөрәк һүрәте килеп сыҡҡансы ҡояһың. Нығыраҡ ҡото осҡан кешегә оҙағыраҡ ҡойорға тура килә. Ыңғайыраҡтарының бер-ике тапҡырҙа ҡурҡыуы төшә, – ти ҡот ҡойоусы.
Ҡурғаш йөрәк һыны булып сыҡҡас, Нурия инәй төшкән ҡотто кешенең үҙенә бирә. Сирле сеүәтәләге һыуҙы өҫ-башына, йөрәк тирәһенә һөртә.
– Ҡот ҡойғандан һуң кеше үҙендә еңеллек тоя, күңеле лә тынысланып ҡала. Һәйбәтерәк булһын өсөн был ғәмәлде өс тапҡыр башҡарыу кәңәш ителә, – ти инәй.
Г. РАМАҘАНОВА.
Ейәнсура районы.
Читайте нас:
Редакция һайлауы
Матбуғат
17 Май 2024, 10:58
Яҙыл да бүләк от!
Повестар
Ҡайын һуты
Бала тараҡандың мыйыҡ уйнатҡаны...
Ҡунаҡ малай
Конкурстар
«Ҡышҡы әкиәт»
«Ҡоштарға ашхана»
«Беҙ — Бала саҡ иленән»
Гәзитебеҙ - дуҫыбыҙ
Алтынсылар “Йәншишмә”гә яҙылды
Нисек ҡыуанғанымды күрһәгеҙ!
Йөҙ һум аҡсаң булғансы, йөҙ дуҫың булһын
Хикәйәләр
Һунарсы терпе
“Смотрильщик”
Ауылымдың аҡ өйҙәре
Фильмдар
"Тыуған көн"
Елғыуар
Салауат Юлаев
Әкиәттәр
Ҡуян менән Төлкө
Тыңлауһыҙ төлкө балаһы
Суҡлыҡайҙың ҡурсаҡтары
Тестар
Кемдең дуҫы кем?
Географияны яҡшы беләһеңме?
Йыһанды беләһегеҙме?
Күңелдәрҙең иләҫ-миләҫ сағы
Трамвайҙағы танышыу
Һиңә тиң түгел, тигәндәр...
Бергә була алманыҡ...