«Фәрит ағай ҡушҡанса, Барый булып киттем...»

Барый Ноғоманов (Борис Миңлеғәлим улы Ноғоманов) 1936 йылда Ҡырмыҫҡалы районының Иҫке Бәпес ауылында тыуған. 1979 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1991), И. Мырҙаҡаев-Балапанов (2004) һәм Фәтих Кәрим (2013) исемендәге премиялар лауреаты.
«Өйөрмәле йылдар» исемле китабының инеш өлөшөндә атаһы ҡушҡан рәсми исеме (Борис) нисек Барыйға әйләнгәнен былай тип аңлата:
«Хеҙмәттә саҡта ла күп кенә шиғырҙар яҙылды. Отбойҙан һуң, ҡараңғыла, ятҡан килеш, дәфтәргә төшөрәм шиғыр юлдарын. Шулай бер поэма ла яҙған булдым әле хатта. Яҙғандарымды Өфөгә ебәрәм. Бер көн ҡалын ғына конверт ята минең исемгә. Асһам, «Ленинсе» гәзите, күп кенә шиғырҙарымды урынлаштырған. Исемемде үҙгәрткәндәр (атай ҡушҡан һәм хәҙер ҙә паспортымда – Борис), Барыйға әйләндергәндәр. Хаты ла бар, уны Фәрит Иҫәнғолов ағай яҙған. «Башҡорт булғас, есемеңә исемең дә тура килһен инде, бынан ары Барый тип йөрөтөрһөң үҙеңде, юғиһә, керәшен малайымы ул, тип һорайҙар». Шулай итеп, мин, Фәрит ағай ҡушҡанса, Барый булып киттем».
Барый Ноғомановтың китаптары: «Йылбабай һәм сәғәттәр (1969), «Аҡ таңдарым (1978), «Йылбабайҙың дүрт ҡыҙы» (1980), «Етегән йондоҙ» (1982), «Йөрәгемдә ерем йәме» (1985), «Усаҡтар яна» (1986), «Минең яҙым» (1991), «Ҡыңғырауҙар» (1996), «Өйөрмәле елдәр» (1995), «Дәүер шандауҙары» (2001), «Йәшен тубы» (2006), «Һөйөнөстәрем-көйөнөстәрем» (2010), «Шиғриәт» (2016)
Шиғырҙар, поэмалар роман-эссе, повестар, очерктар, хәтернамәләр, ижади һүрәтләүҙәр, арнау шиғырҙар... Барый Ноғомановтың ижады киң, мауыҡтырғыс. «Шиғриәт» тигән китабында «Һуңғы хушлашыу» тигән шиғыры бар. Ундағы юлдар һәр кемебеҙҙе лә уйландырыр...