+12 °С
Ямғыр
Бөтә яңылыҡтар
Хәрби дан музейында булдыҡ
Быйылғы уҡыу йылы шайморатовсылар синыфы уҡыусылары хәтерендә ғүмерлеккә иҫтә ҡалыр. Октябрҙә Башҡортостан Республикаһы Милли музейына сәфәр ҡылһалар, әле бына улар республика Хәрби Дан музейына экскурсияға барҙы. Рәсәй Геройы, генерал-майор Шайморатов исеменә тап төшөрмәҫкә ант биргән үҫмерҙәр Ватаныбыҙҙың тарихын төплө өйрәнергә, ысын илһөйәр булып үҫергә бурыслы. Ошо юҫыҡта уҡыусылар менән күп эштәр башҡарыла.
Республика Хәрби Дан музейында «Ҡәләм һәм штык менән» тип исемләнгән кисә уҙғарылғайны. Уны музейҙың ғилми хеҙмәткәре Әнисә Исхаҡ ҡыҙы Миңләхмәтова ойошторҙо.
Бөйөк Ватан һуғышы башланырҙан бер йыл ғына алда Башҡортостан Яҙыусылар ойошмаһының рәйесе, прозаик һәм драматург Низам Ҡәрип: «Кәрәк булһа, пероны штыкка алыштырырға ла әҙербеҙ», – тип яҙған. Икенсе бер әҙип – шағир Бәҙрүш Моҡамай: «Бөгөн илгә йөрәгемде бирҙем, кәрәк булһа, ғүмеремде бирермен», – тип белдергән.
Һәм бына ошо ант һүҙҙәрен бойомға ашырыр көн етә. Бөйөк Ватан һуғышы, бер яҡтан, илебеҙҙең көс-ҡеүәтенә, халыҡтар берҙәмлегенә, икенсе яҡтан, әҙәбиәтебеҙҙең һуғышсанлығына, яҙыусыларыбыҙҙың Ватанға тоғролоғона ла һынау була ул. Һуғыштың тәүге көнөнән үк әҙип һүҙе, шағир йыры илде яуыз дошмандан һаҡларға өндәгән көслө оран булып яңғырай.
Яҙыусыларҙың күбеһе оло яуҙың тәүге көндәренән үк үҙҙәре теләп яуға китә. Был ҡәһәрле һуғышта республикабыҙҙың илленән ашыу әҙибе ҡатнаша. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, уларҙың күбеһе Ватаныбыҙҙың азатлығы өсөн яу ҡырында батырҙарса һәләк була. Сәғит Мифтахов, Хәй Мөхәмәтйәров, Али Карнай, Мәлих Харис, Низам Ҡәрип, Хөсәйен Ҡунаҡбай, Баязит Дим, Бәҙрүш Моҡамай, Мазһар Абдуллин, Төхвәт Морат, Сыңғыҙ Ханов, Ғайса Йосопов, шулай уҡ тиҫтәләгән талантлы йәштәр үҙҙәренең ғүмерҙәрен ҡорбан итте. Уларҙың ярты юлда бүленеп ҡалған йырҙары ла, килер быуындарға өлгө булырҙай героик ғүмерҙәре лә һаман онотолмай.
Әнисә Миңләхмәтова уҡыусыларҙы Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашып, тыуған яҡтарына әйләнеп ҡайтмаған әҙиптәр – Бәҙрүш Моҡамай, Мәлих Харис һәм Али Карнайҙың тормошо һәм ижады менән таныштырҙы. Ҡулдарына ҡорал тотоп, дошманға ҡаршы яуға киткән был яҙыусылар үҙҙәренең шиғырҙары менән яуҙаштарына еңеүгә ышаныс, көрәшкә дәрт өҫтәй. Ялҡынлы шиғри юлдар Ватанды һаҡлаусыларҙы батырлыҡҡа, дошманды ҡыйратырға, Тыуған илебеҙҙе немец илбаҫарҙарынан азат итергә өндәүсе лозунгҡа әйләнә.
Артабан Әнисә Исхаҡ ҡыҙы һуғыштан иҫән-һау әйләнеп ҡайтҡан яҙыусыларыбыҙҙың тормош юлдарына, әҫәрҙәренә байҡау яһаны. Ул Мостай Кәрим ижадының иҫ киткес бай булыуын билдәләп үтте. «Мостай Кәримдең Бөйөк Ватан һуғышы осорондағы хәрби хеҙмәте лә, һуғыштан һуңғы тыныс тормоштағы ижтимағи-сәйәси эшмәкәрлеге лә Ватаныбыҙ тарихына алтын хәрефтәр менән яҙылған», – тине ул. Ә Ҡадир Даян – VII «Г» малайҙарына таныш шағир, сөнки иң яратҡан йырҙары «Шайморатов генерал»дың һүҙҙәрен яҙған. Әнисә Миңләхмәтованың Ҡадир Даяндың ижады, тормош юлы, һуғыш ветераны булыуы тураһында һөйләүе ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты.
Әңгәмә тамамланғас, уҡыусыларға экскурсия ойошторолдо. Улар Хәрби Дан музейында урын алған һәр бер экспонатты иғтибар менән ҡараны, ҡайһы берҙәре шунда уҡ видеоға төшөрөп, ата-әсәләренә ебәрҙе.
Яугир шағирҙарҙың һәр бер әҫәре беҙгә васыят булып ҡалһын. Илебеҙҙең, тимәк, һәр беребеҙҙең яҡты киләсәге өсөн яуҙа ҡатнашҡан, үҙ ғүмерен биргән бар яугирҙар алдында баш эйәйек, бөгөнгө матур тормошобоҙ өсөн мәңге рәхмәтле булайыҡ! Уларҙың батырлығы бер ҡасан да онотолмаһын!
Беҙ, шайморатовсылар, бай йөкмәткеле батырлыҡ дәресе үткәргән музей ғилми хеҙмәткәре Әнисә Исхаҡ ҡыҙына, был сараны ойоштороуға булышлыҡ иткән Хәрби Дан музейы директоры Илшат Үтәевкә, гимназиябыҙ директоры Илнур Сәлиховҡа ҙур рәхмәтебеҙҙе еткерәбеҙ.
Рим ҒӘББӘСОВ,
шайморатовсылар синыфы тәрбиәсеһе.
Өфө ҡалаһы, Рәми Ғарипов исемендәге
1-cе республика башҡорт интернат-гимназияһы.
Читайте нас:
Редакция һайлауы
Гәзитебеҙ - дуҫыбыҙ
Фильмдар
Күңелдәрҙең иләҫ-миләҫ сағы
© 1930 йылдың 12 февраленән нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Баш мөхәррире — Мирсәйет Ғүмәр улы Юнысов.
Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2015 йылдың 18 авгусында теркәлде. Теркәү номеры — ПИ №ТУ02-01403.
Республиканский информационный центр – филиал государственного унитарного предприятия Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Р./счёт 40602810200000000009 в Филиал ПАО «БАНК УРАЛСИБ» в г. Уфа, БИК 048073770, ИНН 0278066967, КПП 027843012, к/с 30101810600000000770.
Телефон
+7 347 273-36-64, +7 999 133-44-62.
Электрон почта
Адресы
450079, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13, 8-й этаж