+13 °С
Болотло
TelegramVKOK
Бөтә яңылыҡтар
Мәңгелек ут
21 Июнь 2018, 19:53

Дан музейы – беҙҙең ғорурлыҡ

Белем усағыбыҙ данлыҡлы яҡташыбыҙ, Советтар Союзы Геройы Фёдор Белов исемендәге урамда урынлашҡан.

Белем усағыбыҙ данлыҡлы яҡташыбыҙ, Советтар Союзы Геройы Фёдор Белов исемендәге урамда урынлашҡан. Ошо юғары исемгә лайыҡ булған бер­ҙән-бер яҡташыбыҙ хаҡында мөмкин тиклем күберәк белгебеҙ килә. Фёдор Ивановичтың тыу­ған көнө алдынан, 2005 йылдың февраль айында, мәктәбебеҙҙә Дан музейы асыла. Уҡытыусылар, уҡыу­сылар бының өсөн күп көс һала. Геройҙың биографияһын, фронт документтарын ентекле өйрәнәләр. Уның туғандары, яуҙаштары менән осрашыу­ҙар, тормош иптәше һәм Түбәнге Новгородта йәшәгән оло улы Александр Фёдорович менән хатлашыуҙар яҡшы һөҙөмтәләр биреп, апаруҡ мәғлүмәттәр, музей экспонаттары йыйыла. Информатика уҡытыусыһы Рәмилә Ишбирҙина һәм бер төркөм уҡыусылар Фёдор Белов­тың һуғышҡа тиклем йәшәгән Түбә ҡасабаһына экскурсияға барҙы. Геройҙың апаһы Екатерина Ивановна менән осрашып, ҡустыһы тураһында иҫтәлектәр, видеояҙмалар алалар. Уҡыу­сылар ул уҡыған мәктәптә була. Ауылдаштары герой­ҙың бала сағы, нисек уҡыуы, иптәштәре тураһында һөйләй.

2016 йылда Республика көнө алдынан беҙҙең 12-се мәктәптә Фёдор Белов исемендәге яңыртылған Дан музейы асылды. Бының өсөн директор Виктор Николаевич Шингаров менән балаларға инглиз теленән белем биргән, Башҡорт­остан Республикаһының атҡаҙанған уҡытыусыһы, «Фронтташ әхирәттәр» клубының етәксеһе Наталья Васильевна Кодаковаларға рәхмәт инде.

Әлеге көндә музейҙа 373 экспонат һаҡлана. Төп экспозицияһында Фёдор Беловтың тормош һәм һуғыш йылдары сағыла. Миҙалдары, значоктары, фронттан яҙған хаттары, һуғыш иҫтәлектәре, фотоһүрәттәре, яугирҙың шәхси әйберҙәре, шулай уҡ апаһынан яҙып алған интервьюның төп нөсхәһе бар.

Киләһе өлөш «Фронтташ әхирәттәр» клубының тарихы һәм эшмәкәрлегенә арналған. Унда һуғышта ҡатнашҡан ҡыҙҙарҙың хәтирәләре, фотоһүрәттәре, хаттары, герой-ҡала Волгоградта бүләк ителгән китаптар урын алған. Мамай ҡурғанынан алып ҡайтҡан ер – иң ҡиммәтле экспонат.

Уҡыусылар тарафынан һуғышта ҡатнашҡан яҡташтарыбыҙ тураһында әҙерләнгән альбомдар, мәктәбебеҙ урынлашҡан биҫтәлә йәшәгән ветерандар тураһындағы мәғлүмәттәр, уларҙың фотоһүрәттәре лә һаҡлана бында. Шулай уҡ Советтар Союзы Герой­ҙары – Александр Матросов-Шакирйән Мөхәмәт­йәнов, Миңлеғәле Ғөбәй­ҙуллин, Таһир Күсимов, Ғәли Бир­ҙин, ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы Муса Гәрәев тураһында ла материалдар табырға була.

112-се Башҡорт кавалерия дивизияһының ойошторолоуына һәм ул үткән һуғыш юлына арналған экспозиция айырым урын алып тора. Был өлөшкә Шайморатов генерал һәм беҙҙең яҡташтарыбыҙ – дивизия ветерандарының күрһәт­кән батырлыҡтары тураһында материалдар ҡуйыл­ған.
Музейға килеүселәр һуғыш ҡоралдары макеттарын да ҡыҙыҡһынып ҡарай. Улар араһында билдәле «Катюша», Т-34 һәм немец танкыһы «Пантера» бар. Был экспонаттар тарих менән мауығыу­сы урындағы рәссам тарафынан эшләнеп, мәктәп музейына бүләк ителгән. Ошонда уҡ «Етенсе күк» авиамодель түңәрәгендә шөғөлләнгән уҡыусылар яһаған самолёт һындарын күрергә була.
Һәр уҡыу йылы, йола булараҡ, I синыф уҡыусыларының Дан музейына экскурсияһынан башлана. Быйыл да шулай булды. Бәләкәстәр һалдат каскаһы, фляшка, снаряд гильзалары, миҙалдар менән бик ҡыҙыҡһынды.
Музейыбыҙҙа, экскурсияларҙан тыш, Бөйөк Ватан һуғышына, уның геройҙарына арналған синыф сәғәттәре, «Батырлыҡ дәрестәре», һуғыш ветерандары, локаль һуғышта һәм хәрби хәрәкәттә ҡатнашыу­сылар, армия сафына алыныусылар менән осрашыу­ҙар үтә. Ҡала мәктәптәренән уҡыусылар, студенттар, балалар баҡсаһы тәрбиәләнеүселәре һәм башҡа ҡунаҡтар килә.
Һәр халыҡ үҙ тарихын үҙе яҙа. Беҙ шундай музейыбыҙ булыуына ғорурланабыҙ.

Гүзәл ШАҺМОРАТОВА, мәктәп музейы етәксеһе.


Сибай ҡалаһы.


Читайте нас: