Мирсәйет Юнысов: «Балалар донъяһынан айырылған юҡ»

– Мирсәйет Ғүмәр улы, һеҙ бөтә ғүмерегеҙҙе «Йәншишмә»гә арнағанһығыҙ. 37 йыл буйы бер урында ғына эшлә­үе ялҡытманымы?
– Киреһенсә, Матбуғат йортона көн һайын дәртләнеп, ашҡынып киләм. «Йәншишмә»­не, балалар гәзитен, һайлауыма ҡыуанып бөтә алмайым. Унда эшләү иң ҡыҙығы, иң күңелле­һе тип һанайым. Ябай хәбәрсе булып башлағайным, бүлек мөдире, яуаплы сәркәтип, баш мөхәррир урынбаҫары вазифаларын да башҡарҙым. Бер ҙә үкенмәйем.
– Редакцияға эшкә тәүге килгән көнөгөҙҙө хәтерләй­һегеҙме? Ул ҡасан булды?
– 1986 йылдың 4 авгусы. Ныҡ иҫтә был көн. Мине баш мөхәр­рир Рәмил Йәнбәк үҙе ҡаршы алды. Ул саҡта редакцияла Әлфинур Вәхитова, Зөһрә Ҡотлогилдина, Йомабикә Ильясова, Тамара Юлдашева, Флорида Иҫәнбаева, Зөбәржәт Миңлебаева, Диана Килдина, Юлдаш Әхтәмовтар эшләй ине. Улар­ҙан күп нәмәгә өйрәндем. Бигерәк тә бүлек мөдирем булған Зөһрә Сәлимйән ҡыҙына рәхмәтлемен. Рәмил Йәнбәк мәктәбен үтеү ҙә файҙаға булды. Талапсан, әммә ғәҙел ағай ине.
– Һеҙҙең күп уҡыусыларын илһамландырған, ижадҡа ҡанат ҡуйған данлыҡлы Рәми Ғарипов исемендәге 1-се республика башҡорт интернат-гимназияһын тамамлауығыҙ билдәле. Ә үҙегеҙ ҡай­һы яҡтан әле?
– Мин Хәйбулла районының төпкөл генә Төрткән, йәғни Бәләкәй Әбеш ауылында тыуған­мын. Күмәк балалы ғаиләлә үҫтем. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, Далха ағайым әрмелә һәләк булып ҡалды. Беҙ ҡайғылы хәбәрҙе алғанда ул өс ай ғына хеҙмәт итеп өлгөргәйне. Ҡалған етәүебеҙ иҫән-һаубыҙ. Атайым Бөйөк Ватан һуғышы ветераны ине, Ленинградты обороналауҙа ҡатнашҡан. Батырлыҡтары өсөн Ҡыҙыл Йондоҙ ордены һәм күп миҙалдар менән бүләкләнгәйне. Ә әсәйем һуғыш ваҡытында ауыл советында эшләгән, аҙаҡ ғүмере буйы һатыусы булды. Икеһе лә ауылдың хөрмәтле кешеләре ине.
Мин Өфөгә килгәнсе үҙебеҙҙең Төрткәндә – башланғыс, IV – VI синыфтарҙа Оло Әбештә белем алдым. Ул саҡтарҙы һа­ғынып иҫкә төшөрәм. Ә Рәми Ғарипов исемендәге интернат-гимназияла уҡыу мине төрлө яҡлап үҫтерҙе. Үҙемде ҡыйыуыраҡ тота башланым, әүҙемлегем дә артты. Унда миңә баш­ҡорт теле һәм әҙәбиәте донъя­һын яратҡан уҡытыусым Фәрзәнә Фәйзи ҡыҙы Абдуллина өр-яңынан асты. Дәрестәре иҫ киткес ҡыҙыҡлы үтә торғайны, әҙәбиәтте өйрәнгәндә ролдәр­ҙе бүлеп бирә лә спектакль ҡуя инек. Иншалар яҙырға яраттым.
– Ә матбуғатҡа килермен, тип уйлай инегеҙме?
– Ундай хыял булды. Миңә бигерәк тә спорт йүнәлеше оҡшай ине. Быға гимназиялағы физкультура уҡытыусым Рәүеф Ғәзиз улы Кәримов сәбәпсе бул­ғандыр. Спорт менән дә яратып шөғөлләндем.
Журналист һөнәрен һайларға Башҡорт дәүләт университетында уҡығанда хәл иттем. Тәүге мәҡәләм «Ленинсы» (хәҙерге «Йәшлек») гәзитендә донъя күр­ҙе. Шунан башланды ла инде матбуғатҡа яҡынайыу. «Баш­ҡортостан пионеры»на саҡырыуҙы бишенсе курс аҙағында алдым.
– Һеҙ уҡытыусы булып та эшләй ала инегеҙ. Әммә икенсе юлды һайлаған­һығыҙ...
– Миңә уҡытыусы һөнәре лә оҡшай. Журналист булып китмәһәм, һис шикһеҙ, мәктәптә эшләр инем. Был йүнәлеш буйынса юҡҡа уҡыманым бит. Дипломым бар. Хәйер, мин мәктәптән ситтә лә түгелмен. Балалар гәзитендә эшләгәс, гел улар менән бергәмен. Мәктәп тормошонан, уҡыусылар донъяһынан айырылған юҡ. Журналист булараҡ, бөтә Баш­ҡортостанды урап сыҡтым. Ко­мандировкала саҡта мәктәп­тәрҙе, бигерәк тә башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыларын күрмәйенсә ҡайтмайым. Күҙгә-күҙ ҡарашып һөйләшеүгә, аралашыуға бер ни ҙә етмәй. Эшебеҙҙә беҙ гел уҡытыусы­ларға таянабыҙ, уларҙың ярҙамына мохтажбыҙ.
– Китап уҡыр­ға яратыуы­ғыҙ­ҙы беләбеҙ. Гәзит уҡыусыларыбыҙға ниндәй яҙыу­сыларҙың әҫәрҙәрен тәҡдим итер инегеҙ?
– Иң беренсе Мостай Кә­рим­де. Балалар Рә­ми Ғариповтың шиғырҙарын да уҡыһын ине. Зәй­нәб Бии­шева, Әнүәр Бикчәнтәев, Динис Бүләков, Фәрит Иҫән­ғолов, Рәшит Солтангәрәев, Рәйес Ғабдрахманов, Наил Ғәйетбаев, Факил Мыр­ҙаҡаевтарҙың балалар тормошон сағылдырған әҫәрҙәре бик мауыҡтырғыс. Йәшерәктәрҙән Мөнир Ҡунафин, Айгиз Баймөхәмәтовтарҙың яҙғандары үҙенсәлекле.
– Мирсәйет Ғүмәр улы, һеҙ бәхетле кешеме?
– Әлбиттә. Эштә лә, ғаиләлә лә. Редакцияла мин республика балалары өсөн гәзит сығарам. Күпме йәш хәбәрселәр – буласаҡ журналистар тәрбиәләйбеҙ. Бының менән ғорурланабыҙ. Беҙ бит хәбәрселәр генә түгел, шағирҙар, яҙыусылар ҙа үҫтерәбеҙ. Күптәренең тәүге ижад емештәре «Йәншишмә»лә баҫы­лып сыҡҡан. Хатта Мостай Кәримдеке лә.
Өйҙә мине, тәмле аштар әҙер­ләп, ҡатыным көтә. Зәлифә апайығыҙ менән татыу тормош ҡороуыбыҙға тиҙҙән 30 йыл була. Айҙар менән Рөстәм исемле ике ул үҫтерҙек, беҙҙе ҡыуандырып ҡына эшләп йөрөй­ҙәр. Хәҙер инде ейән-ейәнсәр­ҙәр һөйөү бәхетен татыйһы ҡалды, Алла бирһә.
– Яратҡан гәзит уҡыусыларыбыҙға ниндәй теләктәрегеҙ бар?
– «Киләсәк һинән башлана». Был һүҙҙәрҙе юҡҡа ғына гәзитебеҙҙең девизы итеп алманыҡ. Беҙ һеҙҙең милли рухлы, илһөйәр, телһөйәр, сәләмәт тормош яҡлы, белемле, хеҙмәт һөйөүсән, аҡыллы булып үҫеүегеҙҙе теләйбеҙ. «Йәншишмә»нән айырылмағыҙ. Бергә булдыҡ, бергә ҡалайыҡ!

Гәзиттең элекке йәш хәбәрсеһе Лилиә МӘҮЛИТОВА әңгәмәләште.